Ara dinlenmesi, işçinin gün içinde yemek, çay veya dinlenme amacıyla işe ara vermesini ifade eder. İş kanununa göre ara dinlemesi işçinin hakkıdır.
Ara dinlenmesi; günlük çalışma süresi,
- 4 saat veya daha kısa ise 15 dakikadan,
- 4 saat ile 7,5 saat arasında ise yarım saatten,
- 7,5 saatten fazla ise 1 saatten daha az olmamalıdır.
Buna göre 7,5 saat mesai yapan işçinin yarım saat ara dinlenmesi kanunen hakkı iken daha uzun süre ara dinlenmesi kullandırmak işverenin inisiyatifindedir. 7.5 saatten fazla, örneğin 9 saat çalışan işçiye ise en az 1 saat ara dinlenmesi verilmedir. Bu sürenin üzerinde ara dinlenmesi kullandırmak da yine işverenin takdiridir.
En sık sorulan soruların başında, ara dinlenmesinin çalışma süresinden sayılıp sayılmayacağı gelmektedir.
İş sözleşmesiyle aksi kararlaştırılmamışsa, ara dinlenmeleri çalışma süresinden sayılmaz. Bu nedenle çalışma süresi hesaplanırken ara dinlenmeleri hesaba katılmaz. Örneğin sabah 08:00’de çalışmaya başlayıp saat 17:00’da işten çıkan ve öğlen 1,5 saat çay, yemek molası veren işçi, günlük 9 saat değil, 7.5 saat çalışmış olur. Dolayısıyla işverenin, ara dinlenmesi süresi için herhangi bir ücret ödemesi de sözkonusu değildir.
Genel kural, ara dinlenmesinin tek seferde ve aralıksız kullandırılmasıdır. Ancak İş Kanunu, işyerinin bulunduğu yerdeki iklim, mevsim, gelenekler ve işin niteliği gibi özellikler göz önünde bulundurularak ara dinlenmesinin bölünerek kullandırılmasına olanak vermektedir.
Bir diğer önemli soru da fazla mesai hesaplanırken ara dinlenmenin hesaba katılıp katılmayacağıdır.
Fazla mesai hesaplanırken ara dinlenmesi hesaba katılmaz. Çünkü ara dinlenmesi çalışma süresinden sayılmaz. Örneğin işçi 08:00-20:00 saatleri arası çalışan ve günde toplam 1 saat ara dinlenmesi kullanan işçinin durumunu ele alalım. Bu işçi 1 saat ara dilenmesi kullandığı için günlük 12 saat değil, 11 saat çalışmış olacaktır. Fazla mesaisi buna göre ödenmelidir.
