İsteğe bağlı sigortalılık kişinin sigortalılığını kendi isteği ile devam ettirmesine dayanan bir sigortalılık türüdür. Öyle ki isteğe bağlı sigortalı olmak isteyen kişi malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları ve genel sağlık sigortası yönünden sigortalılığını kendi isteği ile devam ettirir. Böylece prim ödeme gün sayılarını dışarıdan tamamlayarak isteğe bağlı sigortalı olabilir.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre isteğe bağlı sigortalı olma şartları;
- Türkiye’de ikamet etmek,
- 18 yaşını doldurmuş olmak,
- 5510 sayılı kanuna tabi olarak zorunlu sigortalı olacak şekilde çalışmamak ya da ayda 30 günden az çalışmak veya tam gün çalışmamak,
- Sigortalı olması sebebiyle aylığa bağlanmamış olmak,
- İsteğe bağlı sigortalı işe giriş bildirgesi ile SGK’ya başvurmaktır.
Buradaki önemli husus;
- Zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmamak veya,
- Sigortalı olarak çalışmakla birlikte, ay içerisinde 30 günden az çalışmak veya,
Hiç çalışmayan veya ay içerisindeki prim gün sayısı 30 günden az bildirilen olan sigortalılar 5510 sayılı kanunun 50 nci maddesinde sayılan şartları sağlıyor ise, isteğe bağlı sigorta primi ödeyerek isteğe bağlı sigortalı olabilirler.
İsteğe bağlı sigortalı olmak isteyen kişi; ‘’İsteğe Bağlı Sigorta Giriş Bildirgesi’’ ile ikametgahında bulunan Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne ya da Sosyal Güvenlik Merkezine başvurmalıdır.
İsteğe bağlı sigortalılık, isteğe bağlı sigorta giriş bildirgesinin adi posta ya da kargo ile gönderilmesi ya da SGK’ya elden teslim edilmesi durumunda, bu bildirgenin SGK kayıtlarına intikal ettiği tarihi takip eden günden itibaren,
Bildirgenin taahhütlü, iadeli taahhütlü veya acele posta servisi ile gönderilmesi durumunda ise; postaya verildiği tarihi takip eden günden itibaren başlar.