Toplum Yaranına Program (TYP), Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) tarafından uygulanan geçici bir istihdam modelidir.
Bir başka ifade ile TYP; işsizliğin yoğun olduğu dönemlerde veya illerde; hem işsizlere çalışma alışkanlığı kazandırmak hem de gelir elde etmeleri sağlamak amacıyla, sosyal devlet anlayışının gereği olarak uygulanan istihdam programlarıdır. İŞKUR tarafından finanse edilen TYP uygulamaları, doğrudan veya yüklenici eliyle yürütülebilmektedir.
Toplum yararına bir iş ya da hizmetin gerçekleştirilmesi yoluyla sağlanan bu istihdam modelinde, okul temizliği ve güvenliği ile çevre düzenlemeleri öne çıkmaktadır.
TYP KATILIM ŞARTLARI NELERDİR?
- Kuruma kayıtlı işsiz olmak,
- 18 yaşını tamamlamış olmak,
- Emekli ve malul aylığı almıyor olmak.
KATILIMCILAR NASIL SEÇİLMEKTEDİR?
Katılımcıların seçiminde uygulanan 3 ayrı yöntem bulunmaktadır. Bunlar;
- Noter kurası yöntemi,
- Liste yöntemi,
- Yüzde seksen noter kurası, yüzde yirmi liste yöntemi.
Her programın niteliğine göre bu yöntemlerden hangisinin kullanılacağı Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü tarafından belirlenir.
KATILIMCILARA HANGİ ÖDEMELER YAPILMAKTADIR?
- Asgari ücret
- Vergi ve sosyal güvenlik prim giderleri
TYP HANGİ ALANLARDA UYGULANMAKTADIR?
- Çevre temizliği
- Kamusal altyapının yenilenmesi
- Milli Eğitim Bakanlığına bağlı resmi okullarda çevre düzenlemesi
- Milli Eğitim Bakanlığına bağlı resmi okullarda bakım onarım ve temizlik işleri yapılması
- Restorasyon, tarihi ve kültürel mirasın korunması
- Ağaçlandırma
- Park düzenlemeleri
- Vadi ve dere ıslahı
- Erozyon engelleme çalışmaları
TYP’DE HAFTALIK ÇALIŞMA SÜRESİ NE KADARDIR?
TYP uygulama süresi, her bir program için en fazla 9 aydır. TYP’de haftalık çalışma süresi ise 45 saattir.
TYP’DEN İKİNCİ KEZ YARARLANILABİLİR Mİ?
- TYP’den programa başlandığı tarihten itibaren bir sene içinde en fazla 9 ay süreyle yararlanma imkânı bulunmaktadır. Ancak, 9 ay bittikten sonra 3 ay bekleyerek yeni bir programdan faydalanılabilmektedir.
- Bir katılımcı 27.09.2017 tarihinden itibaren TYP’den en fazla 24 ay yararlanabilir.
TYP’DE İZİN SÜRESİ VE DEVAMSIZLIK HAKKI NE KADARDIR?
- Katılımcıların TYP’ye devamı zorunludur.
- Ancak katılımcılar, yüklenici firmaya ve İŞKUR’a bilgi vermek ve onay almak şartıyla TYP süresince 14 gün ücretsiz izin kullanabilmektedirler. Ücretsiz izin kullanılan dönemde katılımcıya herhangi bir ücret ödenmez.
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ TYP’DEN YARARLANABİLİR Mİ?
16 Kasım 2018 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Aktif İşgücü Hizmetleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelikle, üniversite öğrencilerine, yaz aylarında, toplum yararına programlar kapsamında kamu kurumlarında istihdam imkanı sağlandı.
Buna göre yükseköğretim öğrencilerinin çalışma hayatıyla tanışmalarını sağlamak ve bu kişilere çalışma disiplini kazandırmak amacıyla Haziran, Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında, toplumsal faydanın yüksek olduğu alanlarda, kamu kurum veya kuruluşlarında çalışabilmesi mümkündür.
Öğrencilerin çalışabileceği alanlar şöyle;
- Doğanın korunması
- Kültürel mirasın restorasyonu, korunması ve tanıtılması
- Kütüphanelerin bakımı ve düzeni
- Kamu kurumlarının kültürel ve sosyal hizmetlerinin desteklenmesi.
Üniversite öğrencileri, bu kapsamdaki toplum yararına programlardan en fazla üç ay yararlanabilecektir. Öğrenciler haftada üç gün olmak üzere günlük sekiz saat çalışacaklardır. Öğrencilere; günlük asgari ücretin katılım sağlanan gün sayısı ile çarpımı sonucu bulunacak miktarda ücret ödenecektir. Hafta tatili günleri ve herhangi bir sebeple katılım sağlanmayan günler için ödeme yapılmayacaktır.
