Üniversite öğrencilerinin yaz aylarında kamu kurumlarında, Toplum Yararına Programlar (TYP) kapsamında istihdamı, bu yıl ilk kez uygulanacak olan ve dikkat çeken bir düzenlemedir.
16 Kasım 2018 Resmi Gazete’de yayınlanan Yönetmelik değişikliği ile üniversite öğrencilerinin Sosyal Çalışma Programı (SÇP) kapsamında istihdamına imkan tanınmıştır. SÇP, esası itibariyle üniversite öğrencilerinin TYP kapsamında istihdamını düzenlemektedir.
‘Yükseköğretim öğrencilerine yönelik TYP uygulaması’ başlığıyla ihdas edilen ve Aktif İşgücü Hizmetleri Yönetmeliğine eklenen madde şu şekildedir;
“AKTİF İŞGÜCÜ HİZMETLERİ YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK
MADDE 1 – 12/3/2013 tarihli ve 28585 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Aktif İşgücü Hizmetleri Yönetmeliğine aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“Yükseköğretim öğrencilerine yönelik TYP uygulaması
EK MADDE 1 – (1) 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu kapsamındaki yükseköğretim öğrencilerinin (açık öğretim, yüksek lisans ve doktora öğrencileri hariç) çalışma hayatıyla tanışmalarını sağlamak ve bu kişilere çalışma disiplini kazandırmak amacıyla Haziran, Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında, toplumsal faydanın yüksek olduğu alanlarda kamu kurum veya kuruluşlarıyla en fazla üç ay süreyle aşağıdaki alanlarda TYP uygulanabilir:
a) Doğanın korunması.
b) Kültürel mirasın restorasyonu, korunması ve tanıtılması.
c) Kütüphanelerin bakımı ve düzeni.
ç) Kamu kurumlarının kültürel ve sosyal hizmetlerinin desteklenmesi.
(2) Bu madde kapsamında uygulanacak TYP’lerde 67 nci maddenin birinci fıkrasının (ç) bendi hükmü uygulanmaz.
(3) Katılımcılar bu madde kapsamında uygulanacak TYP’lerden en fazla üç ay yararlanabilir.
(4) Bu madde kapsamında düzenlenen TYP’lerin uygulama süresi içerisinde, dersleri devam eden veya zorunlu staj yapmakta olan kişiler bu programlardan yararlanamaz.
(5) Bu madde kapsamında gerçekleştirilecek TYP’lerde 71 inci maddede yer alan on dört güne kadarki ücretsiz izin süresi beş güne kadar şeklinde uygulanır.
(6) Bu madde kapsamında düzenlenecek TYP’lerde uygulama süresi haftada üç gün olmak üzere günlük sekiz saattir.
(7) Bu madde kapsamında düzenlenecek TYP’lerde 73 üncü maddenin birinci ve ikinci fıkraları hükümleri uygulanmaz. Her bir katılımcıya yapılacak ödeme, 4857 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde asgari ücret tespit komisyonu tarafından belirlenen günlük asgari ücret miktarının katılım sağlanan gün sayısı ile çarpımı sonucu bulunacak miktardan oluşur. Hafta tatili günleri ve herhangi bir sebeple katılım sağlanmayan günler için herhangi bir ödeme yapılmaz.”
MADDE 2 – Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3 – Bu Yönetmelik hükümlerini Türkiye İş Kurumu Genel Müdürü yürütür.”
Dolayısıyla öğrencilere TYP kapsamında kamu kurumlarında istihdam imkanı sağlayan düzenlemeye 16 Kasım 2018 Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi.
Peki önümüzdeki günlerde aktif şekilde uygulamaya başlanacak olan SÇP’nin detayları nelerdir? Öğrenciler nelere dikkat etmelidir?
Bu düzenleme ile yükseköğretim öğrencilerinin çalışma hayatıyla tanışmalarını sağlamak ve bu kişilere çalışma disiplini kazandırmak amacıyla Haziran, Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında, toplumsal faydanın yüksek olduğu alanlarda, kamu kurum veya kuruluşlarında çalışabilmesi mümkün. Açık öğretim, yüksek lisans ve doktora öğrencileri kapsam dışı tutuldu.
Öğrencilerin çalışabileceği alanlar;
- Doğanın korunması
- Kültürel mirasın restorasyonu, korunması ve tanıtılması
- Kütüphanelerin bakımı ve düzeni
- Kamu kurumlarının kültürel ve sosyal hizmetlerinin desteklenmesi olarak belirlendi.
Sosyal Çalışma Programları, İŞKUR işbirliği ile kamu kurumlarında uygulanacak.
Açık öğretim, yüksek lisans ve doktora öğrencileri hariç olmak üzere bütün yükseköğretim öğrencileri, Sosyal Çalışma Programlarına katılabilir.
Vakıf üniversitelerinde okuyan öğrenciler de Sosyal Çalışma Programından yararlanabilecektir.
Önlisans ve lisans son sınıf öğrencileri SÇP’ye katılabilir. Ancak program devam ederken öğrenciliği sona eren katılımcılar programdan çıkarılır.
Dolayısıyla öğrencilik kaydının aktif olması SÇP için yeterlidir. Okulunu uzatan bir öğrencinin öğrencilik kaydı aktif statüde ise Sosyal Çalışma Programına başvurulabilir. Uzaktan eğitim alan üniversite öğrencileri de SÇP’ye katılabilir.
Başvurusu devam eden programlar www.iskur.gov.tr adresi üzerinden yayımlanacak olup online kullanıcı girişi yapılarak programlar incelenebilecek ve başvuru yapılabilecek.
SÇP’ye Başvurabilmek için İŞKUR’a kayıt olmak zorunlu mudur?
Sosyal Çalışma Programına başvurabilmek için İŞKUR’a kayıt olmak ve kaydın aktif statüde olması gerekmektedir. İŞKUR kaydının aktif olması için ise iş arayan profilinde yer alan meslek ve öğrenim bilgilerinin doldurulması zorunludur.x
Meslek bilgisi varsa bir meslekle doldurulabileceği gibi “Öğrenci (Lisans)” ya da “Öğrenci (Ön lisans)” şeklinde giriş yapılarak da doldurulabilecektir. Öğrenim bilgisi alanına ilköğretim, ortaöğretim, halen eğitim görülen lisans veya önlisans bilgisi girilebilecektir. Okul seçiminden sonra bölüm bilgisinin parametrik olarak gelmemesi durumunda “Diğer” seçeneğiyle manuel ekleme yapılabilecektir.
Sosyal Çalışma Programına başvurular internet üzerinden gerçekleştirileceğinden öğrencilerden herhangi bir evrak istenmez. Ancak başvuru aşamasında sorunla karşılaşan öğrencilerden durumlarını ispatlayıcı belge istenir. Örneğin başvurduğu tarihte aktif lisans öğrencisi kaydı olan kişinin, sistemden öğrenci olunmadığına dair bir hata alarak başvurusunun yapılamaması durumunda başvuru süresi içinde İl Müdürlüğüne/Hizmet Merkezine aktif öğrencilik kaydını ispatlayıcı belge getirmesi gerekmektedir.
Kişinin başvurduğu tarihte herhangi bir sigortalılık kaydı olmamasına rağmen sistemden “Çalışıyor” uyarısı sebebiyle başvurusunun alınamaması durumunda ise herhangi bir belge getirmeden doğrudan İl Müdürlüğüne/Hizmet Merkezine müracaat etmesi yeterlidir. Ayrıca alınan hatanın ekran görüntüsünün ilgili personele cep telefonu ekranından gösterilmesi veya mail yoluyla iletilmesi hatanın çözümünü hızlandıracaktır.
Sosyal Çalışma Programına sadece internet üzerinden başvuru yapılır. Bu nedenle Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüklerine gitmeye gerek yoktur. Ancak sistemsel bir sorunla karşılaşan (örneğin öğrencilik bilgisi yanlış geldiği için başvurusu alınamayan vb.) öğrenciler İl Müdürlüklerine hatanın ekran görüntüsüyle birlikte müracaat edebilir.
İkamet şartı var mı?
Öğrenciler, diledikleri ildeki Sosyal Çalışma Programına başvurabilirler. İkamet edilen veya öğrenim görülen il olması şartı aranmaz.
Her bir öğrencinin bir yaz döneminde en fazla 3 programa başvuru hakkı bulunduğundan, tüm programlara başvuru yapılamaz.
SÇP Kapsamında Çalışacak Öğrenciler Nasıl Seçilecek?
Katılımcılar, başvuru tercih sıralarına bakılmaksızın belirlenecek. Başvuru yapılan programlar arasında kontenjanına göre başvuru sayısı az olan programa öncelikli yerleştirme yapılacak.
Her Sosyal Çalışma Programı belirli sayıdaki kontenjanla açılacak. Bu kontenjanın üzerinde başvuru olması durumunda “merkezi kura/ liste/ noter kurası” yöntemlerinden biri ile katılımcılar belirlenecek. Kontenjan sayısı kadar asil katılımcı, kontenjan sayısı kadar da yedek katılımcı belirlenecek. Dolayısıyla her başvuran, SÇP’den yararlanma hakkı kazanamayabilir.
Programlar kapsamında yedekler de sıralanacak. Yedekler sistem üzerinden sıranın kaçıncı yedekte olduğunu takip edebilecekler ve sıra kendilerine geldiğinde 1 iş günü içerisinde programa katılmaları beklenecek. Gelmemeleri halinde sıra bir sonraki yedeğe geçilecek.
Sosyal Çalışma Programının süresi ne kadar?
Bir yaz döneminde Sosyal Çalışma Programının süresi en fazla 3 aydır. Bir katılımcı haftada 3 gün bu programa katılım sağlayabileceğinden bir yaz döneminde katılım sağlanabilecek toplam süre 42 gündür. 2019 yılı yaz dönemi için bu süre 39 gündür.
Sosyal Çalışmada günlük ve haftalık süresi ne kadardır?
Günlük sosyal çalışma süresi 8 saattir. Bu sürenin 7,5 saati çalışma yarım saati dinlenme süresidir. Haftalık çalışma süresi 3 gündür. SÇP kapsamında çalışan öğrencilerin 5 gün ücretsiz izin hakkı bulunacak.
SÇP’de ne kadar ödeme yapılır?
Öğrenciler, programa katılım sağladıkları her gün için 67,36 TL ödeme almaya hak kazanır. Ayrıca yine bu günler için emekliliğe etki eden sigortaları dâhil tüm sigorta primleri yatırılır. Örneğin; 8 Temmuz tarihinde başlayan programa Pazartesi, Salı ve Çarşamba günlerinde katılım sağlayan kişi Temmuz ayı için 12 gün üzerinden 808 TL net ödeme alır.
Katılımcılara ödemeler ne zaman yapılır?
Yüklenici kurum, hak edişlere ilişkin belgeleri (devam takip çizelgeleri, SGK giriş bildirimleri vs) ve maaş bordrosunu katılım sağlanan ayı izleyen ayın yedinci gününe kadar Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğüne teslim eder. Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü belgelerin tesliminden itibaren yedi gün içerisinde incelemeleri tamamlayarak oluşan giderleri yüklenicinin hesabına aktarır. Bu işlemin akabinde yüklenici kurum katılımcılara ödemeyi gerçekleştirir.
SÇP’ye katılanların KYK bursları/öğrenim kredileri kesilir mi?
Program dolayısıyla katılımcıların KYK bursları/öğrenim kredileri kesilmez.
Öğrencilerin SÇP’den her yıl yararlanması mümkün müdür?
Sosyal Çalışma Programı 2019 yaz döneminde başlayacak şekilde bundan sonraki her yaz tatilinde uygulanacaktır. Öğrencilik dönemi boyunca Sosyal Çalışma Programından toplam 3 ay (90 gün) yararlanma hakkı bulunmaktadır. Dolayısıyla bir öğrencinin her yıl SÇP’den yararlanması mümkün değildir.
Sosyal Çalışma Programına kimler katılamaz?
- Açıköğretim, yüksek lisans ve doktora öğrencileri katılamaz.
- 18 yaşını doldurmamış üniversite öğrencileri katılamaz.
- Başvuru tarihinde ve programın düzenlediği tarih aralığında başka bir işte çalışan, staj yapan ve herhangi bir işyerinden kısa vadeli sigortalılık kollarından sigortalılığı bildirilen öğrenciler katılamaz.
- Başvuru tarihinde ve programın düzenlediği tarih aralığında öğrencilik kaydı aktif olmayan öğrenciler katılamaz.
- Bahar dönemi dersleri bitmeyen öğrenciler katılamaz.
- Yaz döneminde ders alan öğrenciler katılamaz.
- 2018-2019 eğitim öğretim yılının birinci dönemi sonu itibarıyla genel akademik not ortalaması, not döküm cetvelinde (transkript) 4’lük sistemde 2’nin, YÖK’ün “4’lük Sistemdeki Notların 100’lük Sistemdeki Karşılıkları” tablosunda 53.33’ün veya varsa üniversitelerce ayrıca belirlenen başarı puanının altında olan öğrenciler programa katılamaz. Bazı üniversitelerin hazırlık sınıflarında olduğu gibi not ortalaması hesaplanamayan öğrenciler için ilgili dönem itibarıyla başarısız olanlar da programa katılamaz.