COVID 19 salgınıyla birlikte milyonlarca işçi Kısa Çalışma Ödeneğinden (KÇÖ) yararlandı. Halen de çok sayıda kişiye Kısa Çalışma Ödeneği verilmektedir.
Kısa çalışma ödeneği alan sosyal yardımlardan yararlanıp yararlanamayacağı, yılık izin ve kıdem hakları ile AGİ’den yararlanma hususları zaman zaman kafa karışıklığına yol açmaktadır.
Peki Kısa Çalışma Ödeneği alan işçinin AGİ’si düşer mi? KÇÖ alan işçi ne kadar AGİ alır? Kısa Çalışma Ödeneği alan işçinin AGİ’si nasıl hesaplanır?
Gelir İdaresi Başkanlığı İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı, gelen talep üzerine Kısa Çalışma Ödeneği alan kişilerin AGİ’den yararlanma şartlarını, 15 Ekim 2020 tarihli Özelge ile açıklığa kavuşturdu.
Gelir İdaresi’nin Özelgesi’nde şöyle denildi:
“İlgide kayıtlı Özelge talep formunda, çalıştığınız kurumun Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında kısa çalışma ödeneğinden faydalandığı ve maaşınızın bir kısmının işvereninizce bir kısmının ise devlet tarafından ödendiği, bu dönemde tarafınıza ödenen asgari geçim indirimi tutarının azaldığı belirtilerek, bu hususta Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
….
Asgari geçim indiriminin uygulanmasına ilişkin açıklamalar 265 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde yapılmış olup söz konusu Tebliğin 5 inci bölümünde, ücretlinin faydalanacağı azami indirim tutarının elde ettiği ücret geliri üzerinden hesaplanan gelir vergisi ile sınırlı olduğu açıklanmıştır.
….
Bu hüküm ve açıklamalara göre; asgari geçim indirimi çalışanlara nakden ödenen bir tutar olmayıp, ücretler üzerinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilmek suretiyle yapılan bir ödemedir.
4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu uyarınca ödenen kısa çalışma ödeneği gelir vergisinden istisna olduğundan, bu ödemeye asgari geçim indiriminin uygulanması söz konusu değildir.
Bu bağlamda; sadece işvereniniz tarafından ödenen ve üzerinden gelir vergisi tevkifatı yapılan ücret ödemesi dolayısıyla asgari geçim indiriminden yararlanmanız mümkün bulunmakta olup, tarafınıza ödenecek asgari geçim indirimi tutarı da ödenen ücret üzerinden hesaplanan gelir vergisi ile sınırlı olacaktır.”
Sonuç olarak;
AGİ çalışanlara nakden ödenen bir tutar olmayıp, ücretler üzerinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilmek suretiyle yapılan bir ödeme olduğu için, İşsizlik Fonu’ndan yapılan KÇÖ de gelir vergisinden istisna olduğu için tam ay Kısa Çalışma Ödeneği alan işçiye, bu ödenek bağlamında bir AGİ ödenmeyecektir. Ancak işçinin ayın bir bölümü Kısa Çalışma yapıp, bir bölümünde normal çalıştığı durumlarda (örneğin 15 gün KÇÖ, 15 gün normal çalışma) AGİ’si çalıştığı dönem için ve hesaplanan gelir vergisini aşmayacak tutarda ödenecektir.
İşte Gelir İdaresi’nin o Özelgesi:
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı
Gelir Kanunları Gelir Ve Kurumlar Vergileri Grup Müdürlüğü
Sayı : 62030549-120[32-2020/636]-E.765596 15.10.2020
Konu : Kısa çalışma ödeneğinin gelir vergisinden istisna olması nedeniyle
bu ödemeye asgari geçim indiriminin uygulanmayacağı hk.İlgi : 15/06/2020 tarihli ve 1692298 sayılı özelge talep formu.
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, çalıştığınız kurumun Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında kısa çalışma ödeneğinden faydalandığı ve maaşınızın bir kısmının işvereninizce bir kısmının ise devlet tarafından ödendiği, bu dönemde tarafınıza ödenen asgari geçim indirimi tutarının azaldığı belirtilerek, bu hususta Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 61 inci maddesinde; ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir denilmiş olup, aynı kanunun 62 nci maddesinde ise işverenin tanımı yapılmıştır.
Aynı Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında, tevkifat yapmak zorunda olan mükellefler sayılmış, aynı fıkranın (1) numaralı bendinde de hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61 inci maddede yazılı olup ücret sayılan ödemelerden Kanunun 103 ve 104 üncü maddelerine göre gelir vergisi tevkifatı yapılması gerektiği hüküm altına alınmıştır.
Diğer taraftan, anılan Kanunun 32 nci maddesinde, ücretin gerçek usulde vergilendirilmesinde asgari geçim indiriminin uygulanacağı hükme bağlanmıştır. Söz konusu maddede, asgari geçim indirimi; ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgari ücretin yıllık brüt tutarının; mükellefin kendisi için % 50’si, çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için % 10’u, çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; ilk iki çocuk için % 7,5, üçüncü çocuk için % 10, diğer çocuklar için % 5 olduğu hükme bağlanmıştır.
Asgari geçim indiriminin uygulanmasına ilişkin açıklamalar 265 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde yapılmış olup söz konusu Tebliğin 5 inci bölümünde, ücretlinin faydalanacağı azami indirim tutarının elde ettiği ücret geliri üzerinden hesaplanan gelir vergisi ile sınırlı olduğu açıklanmıştır.
Aynı Kanunun 25 inci maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde, ölüm, engellilik ve hastalık sebebiyle verilen tazminat ve yardımlar ile 25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu uyarınca ödenen işsizlik ödeneği ve 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununa göre ödenen işe başlatmama tazminatının gelir vergisinden müstesna olduğu hüküm altına alınmıştır.
Bu hüküm ve açıklamalara göre; asgari geçim indirimi çalışanlara nakden ödenen bir tutar olmayıp, ücretler üzerinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilmek suretiyle yapılan bir ödemedir.
4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu uyarınca ödenen kısa çalışma ödeneği gelir vergisinden istisna olduğundan, bu ödemeye asgari geçim indiriminin uygulanması söz konusu değildir.
Bu bağlamda; sadece işvereniniz tarafından ödenen ve üzerinden gelir vergisi tevkifatı yapılan ücret ödemesi dolayısıyla asgari geçim indiriminden yararlanmanız mümkün bulunmakta olup, tarafınıza ödenecek asgari geçim indirimi tutarı da ödenen ücret üzerinden hesaplanan gelir vergisi ile sınırlı olacaktır.
Bilgilerinize sunulur.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.
