Sosyal güvenlik sisteminin sağladığı en önemli güvencelerden biri, emekli maaşına hak kazanamadan vefat eden işçi, memur ve esnafların eş ve çocuklarına, belirli şartlar dahilinde dul ve yetim maaşı bağlanmasıdır.
Memur ve Bağ-Kurluların ölümü halinde eş ve çocuklarına maaş bağlanabilmesi, en az 1800 gün prim ödemiş olması şartına bağlıdır. Bu kural SSK’lılar için, 5 yıl sigortalılık süresi ve 900 gün prim ödemiş olması şeklindedir.
Bazı durumlarda ise kişilerin hem anne ya da babalarından hem de eşlerinden dul ve yetim aylığını birlikte alabilmeleri, dolayısıyla iki emekli maaşına birlikte hak kazanabilmeler mümkündür.
Peki çift maaş hangi durumlarda mümkündür?
Kimler aynı anda iki maaşı birlikte alabilirler?
Bu konu, SGK tarafından çeşitli vesilelerle açıklığa kavuşturulmuştur.
Aynı anda iki emekli maaşı alabilmek, kişinin sigortalılık statüsü ve vefat tarihiyle ilgili olduğu için konuyu her bir duruma ilişkin soru cevap şeklinde anlatmak daha yararlı olacaktır.
Soru: Hizmet akdine tabi 4/a sigortalısı (SSK) olarak çalışıyorum. Emekli Sandığından yetim aylığı alabilir miyim?
Vefat etmiş olan kişinin hizmetinin 10 yıldan fazla olması halinde hizmet akdi ile 4/a’ya tabi çalışan kız yetimlere, Emekli Sandığı Kanununa göre aylık bağlanabilir. Erkek yetimlere ise malul ve muhtaç olmaları halinde aylık bağlanır. Vefat etmiş olan kişinin hizmetinin 5 ila 10 yıl arasında olması halinde 4/a’ya tabi çalışan kız ve erkek yetimlere aylık bağlanamaz.
Soru: Eşimden dolayı 4(b)’den (Bağ-Kur) malul dul aylığı alıyorum, 4(b)’li işe girmem halinde aylığı almaya devam edebilir miyim?
5510 sayılı Kanunun 34 üncü maddesi gereği ölüm aylığı bağlanan eşin aylığı ancak, evlenmesi halinde kesilir. Çalışması halinde kesilmez.
Soru: Eşimden dolayı 4(b)’den (Bağ-Kur) malul dul aylığı alıyorum, 4(c)’li işe girmem halinde aylığı almaya devam edebilir miyim?
5510 sayılı Kanunun 34 üncü maddesi gereği ölüm aylığı bağlanan eşin aylığı ancak, evlenmesi halinde kesilir. Çalışması halinde kesilmez.
Soru: 4(a)’dan (SSK) emekli maaşı almaktayım, oğlumdan 4(a)’dan (SSK) kalan aylığı da alabilir miyim?
Ana ve babaya aylık bağlanabilmesi için; diğer çocuklardan hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması şartı aranmaktadır. Dolayısıyla kendi çalışmanızdan dolayı emekli aylığı alıyor olmanız nedeniyle çocuğunuz üzerinden aylık bağlanmaz.
Soru: 4(a)’dan (SSK) emekli maaşı almaktayım, oğlumdan 4(b)’den (Bağ-Kur) kalan aylığı da alabilir miyim?
Ana ve babaya aylık bağlanabilmesi için; diğer çocuklardan hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması şartı aranmaktadır. Dolayısıyla kendi çalışmanızdan dolayı emekli aylığı alıyor olmanız nedeniyle çocuğunuz üzerinden aylık bağlanmaz.
Soru: 4(b)’den (Bağ-Kur) emekli maaşı almaktayım, oğlumdan 4(a)’dan (SSK) kalan aylığı da alabilir miyim?
Ana ve babaya aylık bağlanabilmesi için; diğer çocuklardan hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması şartı aranmaktadır. Dolayısıyla kendi çalışmanızdan dolayı emekli aylığı alıyor olmanız nedeniyle çocuğunuz üzerinden aylık bağlanmaz.
Soru: 2008 öncesi babamdan kalan 4/a (SSK) yetim aylığı alıyorum. 2008 öncesi annemden 4/a’dan (SSK) kalan yetim aylığını da alabilir miyim?
4/a’dan (SSK) olan anne ve 4/a’dan (SSK) olan babadan ayrı ayrı ölüm aylığına hak kazanılması durumunda (506 sayılı Kanunun 92 nci maddesi gereğince) yüksek olan aylığın tamamı, düşük olan aylığın yarısı ödenir.
Soru: 2008 öncesi annemden dolayı 4/b’den (Bağ-Kur) yetim aylığı alıyorum. 2008 öncesi babamdan 4/b’den (Bağ-Kur) kalan yetim aylığını da alabilir miyim?
4/b’li (Bağ-kur) olan anne ve 4/b’li (Bağ-Kur) olan babadan ayrı ayrı ölüm aylığına hak kazanılması durumunda; hak sahibi 18 yaşına kadar her iki aylığı alabilir. 18 yaşından sonra ise hak sahibine yalnızca yüksek olan aylık ödenir.
Soru: 2008 öncesi babamdan dolayı Emekli Sandığı’ndan yetim aylığı alıyorum. 2008 öncesi annemden 4/a’dan (SSK) kalan yetim aylığını da alabilir miyim?
Emekli Sandığı iştirakçisi babadan (anneden) ve 4/a (SSK) sigortalısı anneden (babadan) ayrı ayrı ölüm aylığına hak kazanılması durumunda her iki aylık tamdan ödenir.
Soru: 2008 öncesi babamdan dolayı Emekli Sandığı’ndan yetim aylığı alıyorum. 2008 öncesi annemden 4/b’den (Bağ-Kur) kalan yetim aylığını da alabilir miyim?
Emekli Sandığı iştirakçisi babadan (anneden) ve 4/b (Bağ-Kur) sigortalısı anneden (babadan) ayrı ayrı ölüm aylığına hak kazanılması durumunda her iki aylık tamdan ödenir.
Soru: 2008 öncesi annemden 4/a’dan (SSK) kalan yetim aylığını alıyorum. 4/a’dan (SSK) emekli olmam halinde yetim aylığını almaya devam edebilir miyim?
Ölen sigortalının çocuklarına yetim aylığı bağlanabilmesi için 5510 sayılı Kanun veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmamaları veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması gerekmektedir. 4/a’dan (SSK) yetim aylığı almakta iken 4/a’dan (SSK) emekli olan kişinin yetim aylığı kesilir.
Soru: 2008 öncesi babamdan 4/b’den (Bağ-Kur) kalan yetim aylığını alıyorum. 4/a’dan (SSK) emekli olmam halinde yetim aylığı almaya devam eder miyim?
4/b’den (Bağ-Kur) yetim aylığı almakta iken 4/a’dan (SSK) emekli olan kişinin yetim aylığı kesilir.
Soru: 2008 öncesi annemden Emekli Sandığı’ndan kalan yetim aylığını alıyorum. 4/a’dan (SSK) emekli olmam halinde yetim aylığını almaya devam edebilir miyim?
5434 sayılı Kanuna göre yetim aylığı almakta iken 4/a’dan (SSK) emekli aylığı alan hak sahibinin yetim aylığı kesilmez.
Soru: 2008’den sonra eşimden 4(c)’den (Emekli Sandığı) kalan dul aylığı almaktayım. 2008’den sonra 4(b)’den emekli olmam halinde dul aylığı almaya devam edebilir miyim?
5510 sayılı Kanunun 54. maddesine göre her iki aylığın ödenmesine devam edilir.
Soru: 2008 öncesi annemden 4/a’dan (SSK) kalan yetim aylığını alıyorum. Emekli Sandığı’ndan emekli olmam halinde yetim aylığını almaya devam edebilir miyim?
Ölen sigortalının çocuklarına yetim aylığı bağlanabilmesi için Kanun veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmamaları veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması gerekmektedir. 4/a’dan (SSK) yetim aylığı almakta iken Emekli Sandığı’ndan emekli olan kişinin yetim aylığı kesilir.
Soru: 2008 öncesi annemden 4/b’den (Bağ-Kur) kalan yetim aylığını alıyorum. Emekli Sandığı’ndan emekli olmam halinde yetim aylığını almaya devam edebilir miyim?
4/b’den (Bağ-Kur) yetim aylığı almakta iken Emekli Sandığından emekli olan kişinin yetim aylığı kesilir.
Soru: 2008 öncesi annemden 4/a’dan (SSK) kalan yetim aylığını alıyorum. 2008 sonrası babamdan 4(a)’dan (SSK) kalan yetim aylığını alabilir miyim?
5510 sayılı Kanunun 54 üncü maddesine göre, ana ve babasından ayrı ayrı aylığa hak kazanan çocuklara, her iki aylığın ödemesi yapılır. Ancak, yüksek olan aylık tamdan, düşük olan aylık yarımdan ödenir.
Soru: 2008 öncesi annemden 4/a’dan (SSK) kalan yetim aylığını alıyorum. 2008 sonrası babamdan 4/b’den (Bağ-Kur) kalan yetim aylığını alabilir miyim?
Ölen sigortalıların aylık bağlama statüleri farklı olduğundan her iki aylık da tamdan ödenir.
Soru: 2008 öncesi annemden 4/a’dan (SSK) kalan yetim aylığını alıyorum. 2008 sonrası babamdan 4(c)’den (Emekli Sandığı) kalan yetim aylığını alabilir miyim?
Ölen sigortalıların aylık bağlama statüleri farklı olduğundan her iki aylık da tamdan ödenir.
Soru: 2008’den önce annemden 4/b’den (Bağ-Kur) kalan yetim maaşını alıyorum. 2008 sonrası babamdan 4/b’den (Bağ-Kur) kalan yetim aylığını alabilir miyim?
Ölen sigortalıların aylık bağlama statüleri aynı olduğundan 54 üncü madde hükümlerine göre değerlendirme yapılarak yüksek olanı tamdan, az olanı yarımdan ödenir.
Soru: 2008’den önce annemden 4/b’den (Bağ-Kur) kalan yetim maaşını alıyorum. 2008 sonrası babamdan 4(c)’den (Emekli Sandığı) kalan yetim aylığını alabilir miyim?
Ölen sigortalıların aylık bağlama statüleri farklı olduğundan her iki aylık da tamdan ödenir.
Soru: 4/b’den (Bağ-Kur) emekli maaşı almaktayım, oğlumdan 4/b’den (Bağ-Kur) kalan aylığı da alabilir miyim?
Ana ve babaya aylık bağlanabilmesi için; diğer çocuklardan hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması şartı aranmaktadır. Dolayısıyla kendi çalışmanızdan dolayı emekli aylığı alıyor olmanız nedeniyle çocuğunuz üzerinden aylık bağlanmaz.
Soru: 2008’den sonra eşimden 4(c)’den (Emekli Sandığı) kalan dul aylığı almaktayım. 2008’den sonra 4/b’den (Bağ-Kur) emekli olmam halinde dul aylığı almaya devam edebilir miyim?
5510 sayılı Kanunun 54. maddesine göre her iki aylığın ödenmesine devam edilir.
Soru: Eşimden dolayı 4(a)’dan (SSK) malul dul aylığı alıyorum, 4(a)’lı (SSK) işe girmem halinde aylığı almaya devam edebilir miyim?
5510 sayılı Kanunun 34 üncü maddesi gereği ölüm aylığı bağlanan eşin aylığı ancak, evlenmesi halinde kesilir. Çalışması halinde kesilmez.
Soru: Eşimden dolayı 4(a)’dan (SSK) malul dul aylığı alıyorum, 4/b’li (Bağ-Kur) işe girmem halinde aylığı almaya devam edebilir miyim?
5510 sayılı Kanunun 34 üncü maddesi gereği ölüm aylığı bağlanan eşin aylığı ancak, evlenmesi halinde kesilir. Çalışması halinde kesilmez.
Soru: Eşimden dolayı 4(a)’dan (SSK) malul dul aylığı alıyorum, 4(c)’li işe girmem halinde aylığı almaya devam edebilir miyim?
5510 sayılı Kanunun 34 üncü maddesi gereği ölüm aylığı bağlanan eşin aylığı ancak, evlenmesi halinde kesilir. Çalışması halinde kesilmez.
Soru: Eşimden dolayı 4(b)’dan (SSK) malul dul aylığı alıyorum, 4(a)’lı işe girmem halinde aylığı almaya devam edebilir miyim?
5510 sayılı Kanunun 34 üncü maddesi gereği ölüm aylığı bağlanan eşin aylığı ancak, evlenmesi halinde kesilir. Çalışması halinde kesilmez.
Soru: 2008 öncesi eşinden dolayı dul 4/a’dan (SSK) dul aylığı alıyorum. 2008’den sonra 4/a’dan (SSK) emekli olmam halinde dul aylığını almaya devam edebilir miyim?
5510 sayılı Kanunun 54 üncü maddesine göre değerlendirme yapılarak, her iki aylığı da tamdan ödenir.
Soru: 2008 öncesi eşinden dolayı dul 4/a’dan (SSK) dul aylığı alıyorum. 2008’den sonra 4/c’den (Emekli Sandığı) emekli olmam halinde dul aylığını almaya devam edebilir miyim?
2008 öncesi 4/a’dan (SSK) ölüm aylığı alan eş, 2008 sonrası Emekli Sandığından yaşlılık aylığı alırsa eşinden aldığı ölüm aylığı ödenmeye devam edilir.
Soru: 2008 öncesi eşinden dolayı 4/a’dan (SSK) dul aylığı alıyorum. 2008’den sonra 4/b’den (Bağ-Kur) emekli olmam halinde dul aylığını almaya devam edebilir miyim?
2008 öncesi 4/a’dan (SSK) ölüm aylığı alan eş, 2008 sonrası 4/b’den (Bağ-Kur) yaşlılık aylığı alırsa eşinden aldığı ölüm aylığı ödenmeye devam edilir.
Soru: 2008’den sonra eşimden 4(a)’dan (SSK) kalan dul aylığı almaktayım. 2008’den sonra 4(a)’dan (SSK) emekli olmam halinde dul aylığı almaya devam edebilir miyim?
5510 sayılı Kanunun 54. maddesine göre her iki aylığın ödenmesine devam edilir.
Soru: 2008’den sonra eşimden 4(a)’dan (SSK) kalan dul aylığı almaktayım. 2008’den sonra 4/b’den (Bağ-Kur) emekli olmam halinde dul aylığı almaya devam edebilir miyim?
5510 sayılı Kanunun 54. maddesine göre her iki aylığın ödenmesine devam edilir.
Soru: 2008’den sonra eşimden 4(a)’dan (SSK) kalan dul aylığı almaktayım. 2008’den sonra 4(c)’den (Emekli Sandığı) emekli olmam halinde dul aylığı almaya devam edebilir miyim?
5510 sayılı Kanunun 54. maddesine göre her iki aylığın ödenmesine devam edilir.
Soru: 2008’den sonra eşimden 4(b)’den (Bağ-Kur) kalan dul aylığı almaktayım. 2008’den sonra 4(b)’den emekli olmam halinde dul aylığı almaya devam edebilir miyim?
5510 sayılı Kanunun 54. maddesine göre her iki aylığın ödenmesine devam edilir.
Soru: 2008’den sonra eşimden 4(b)’den (Bağ-Kur) kalan dul aylığı almaktayım. 2008’den sonra 4(a)’dan emekli olmam halinde dul aylığı almaya devam edebilir miyim?
5510 sayılı Kanunun 54. maddesine göre her iki aylığın ödenmesine devam edilir.
Soru: 2008’den sonra eşimden 4(b)’den (Bağ-Kur) kalan dul aylığı almaktayım. 2008’den sonra 4(c)’den emekli olmam halinde dul aylığı almaya devam edebilir miyim?
5510 sayılı Kanunun 54. maddesine göre her iki aylığın ödenmesine devam edilir.
SONUÇ
Yukarıda ayrıntılı şekilde açıkladığımız çift maaş durumuna ilişkin, daha kolay anlaşılması açısından bir özet yapacak olursak:
1 EKİM 2008 ÖNCESİ;
- Hem SSK’lı eşin hem de SSK’lı anne-babanın 1 Ekim 2008 öncesinde vefatı halinde tek maaş, tercih edilen maaş bağlanır.
- SSK’lı eşin ve Bağ-Kurlu anne-babanın 1 Ekim 2008 öncesi vefatı halinde her iki aylık birden bağlanır.
- SSK’lı eşin ve Emekli Sandığına bağlı anne-babanın 1 Ekim 2008 öncesi vefatı halinde her iki aylık birden bağlanır.
- Hem Bağ-Kur’lu eşin hem Bağ-Kurlu anne-babanın 1 Ekim 2008 öncesi vefatı halinde tek maaş, tercih edilen maaş bağlanır.
- Bağ-Kurlu eşin ve SSK’lı anne-babanın 1 Ekim 2008 öncesi vefatı halinde çift aylık bağlanır.
- Bağ-Kurlu eşin ve Emekli Sandığına bağlı anne-babanın 1 Ekim 2008 öncesi vefatı halinde çift aylık bağlanır.
- Emekli Sandığına bağlı eşin ve SSK’lı anne-babanın 1 Ekim 2008 öncesi vefatı halinde çift aylık bağlanır.
- Emekli Sandığına bağlı eşin ve Bağ-Kurlu anne-babanın 1 Ekim 2008 öncesi vefatı halinde çift aylık bağlanır.
- Hem eş hem de anne-baba Emekli Sandığına tabiyse tek maaş bağlanır, tercih edilen maaş alınır.
1 EKİM 2008 SONRASI;
- Hem Bağ-Kurlu eşin hem de Bağ-Kurlu anne-babanın vefatı 1 Ekim 2008 sonrası ise tek maaş bağlanır, tercih edilen aylık alınır.
- Bağ-Kurlu eşin ve SSK’lı anne-babanın vefatı 1 Ekim 2008 sonrası ise tek maaş bağlanır, tercih edilen aylık alınır.
- SSK’lı eş ve SSK’lı anne-babanın vefatı 1 Ekim 2008 sonrası ise tek maaş bağlanır, tercih edilen aylık alınır.
- Eş SSK’lı ve anne-baba Bağ-Kurlu ise vefatı da 1 Ekim 2008 sonrasındaysa tek maaş bağlanır, tercih edilen aylık alınır.
- SSK’lı eş 1 Ekim 2008 öncesinde vefat etmişse, SSK’lı anne-baba ise 1 Ekim 2008 sonrasında vefat etmişse tek maaş bağlanır, tercih edilen aylık alınır.
- SSK’lı eş 1 Ekim 2008 sonrasında vefat etmişse, SSK’lı anne-baba 1 Ekim 2008 öncesinde vefat etmişse tek maaş bağlanır, tercih edilen aylık alınır.
- SSK’lı eş 1 Ekim 2008 sonrası vefat etmişse, Emekli Sandığına tabi anne-baba 1 Ekim 2008 öncesi vefat etmişse her iki aylık birden bağlanır.
- SSK’lı eş 1 Ekim 2008 öncesi vefat etmişse, Bağ-Kurlu anne-baba 1 Ekim 2008 sonrasında vefat etmişse her iki aylık birden bağlanır.
- SSK’lı eş 1 Ekim 2008 sonrasında vefat etmişse, Bağ-Kurlu anne-baba 1 Ekim 2008 sonrası vefat etmişse her iki aylık birden bağlanır.
- SSK’lı eş 1 Ekim 2008 sonrası vefat etmişse, Emekli Sandığına bağlı anne-baba 1 Ekim 2008 sonrası vefat etmişse her iki aylık birden bağlanır.
- SSK’lı eş 1 Ekim 2008 öncesi vefat etmişse, Emekli Sandığına bağlı anne-baba 1 Ekim 2008 sonrasında vefat etmişse her iki aylık birden bağlanır.
- Emekli Sandığına bağlı eş 1 Ekim 2008 sonrası vefat etmişse, Bağ-Kurlu anne-baba 1 Ekim 2008 öncesi vefat etmişse her iki aylık birden bağlanır.
- Bağ-Kurlu eş 1 Ekim 2008 öncesi vefat etmişse, Bağ-Kurlu anne-baba 1 Ekim 2008 sonrası vefat etmişse tek maaş bağlanır, tercih edilen aylık alınır.
- Bağ-Kurlu eş 1 Ekim 2008 sonrası vefat etmişse, Bağ-Kurlu anne-baba 1 Ekim 2008 öncesi vefat etmişse tek maaş bağlanır, tercih edilen aylık alınır.
- Bağ-Kurlu eş 1 Ekim 2008 öncesi vefat etmişse, SSK’lı anne-baba 1 Ekim 2008 sonrası vefat etmişse her iki aylık birden bağlanır.
- Bağ-Kurlu eş 1 Ekim 2008 sonrası vefat etmişse, SSK’lı anne-baba 1 Ekim 2008 öncesi vefat etmişse her iki aylık birden bağlanır.
- Bağ-Kurlu eş 1 Ekim 2008 sonrası, Emekli Sandığına bağlı anne-baba 1 Ekim 2008 sonrası vefat etmişse her iki aylık birden bağlanır.
- Bağ-Kurlu eş 1 Ekim 2008 öncesi vefat etmişse, Emekli Sandığına bağlı anne-baba 1 Ekim 2008 sonrası vefat etmişse her iki aylık birden bağlanır.
- Bağ-Kurlu eş 1 Ekim 2008 sonrası vefat etmişse, Emekli Sandığına bağlı anne-baba 1 Ekim 2008 öncesi vefat etmişse her iki aylık birden bağlanır.
- Emekli Sandığına bağlı eş 1 Ekim 2008 sonrası vefat etmişse, SSK’lı anne-baba 1 Ekim 2008 sonrası vefat etmişse her iki aylık birden bağlanır.
- Emekli Sandığına bağlı eş 1 Ekim 2008 öncesi vefat etmişse, SSK’lı anne-baba 1 Ekim 2008 sonrasında vefat etmişse her iki aylık birden bağlanır.
- Emekli Sandığına bağlı eş 1 Ekim 2008 sonrası vefat etmişse, SSK’lı anne-baba 1 Ekim 2008 öncesi vefat etmişse her iki aylık birden bağlanır.
- Emekli Sandığına bağlı eş 1 Ekim 2008 sonrası vefat etmişse, Bağ-Kurlu anne-baba 1 Ekim 2008 sonrası vefat etmişse her iki aylık birden bağlanır.
- Emekli Sandığına bağlı eş 1 Ekim 2008 öncesi vefat etmişse, Bağ-Kurlu anne-baba 1 Ekim 2008 sonrası vefat etmişse her iki aylık birden bağlanır.